
Loại sắt nào dễ hấp thu nhất cho cơ thể ?
HT
Th 2 07/10/2024
Nội dung bài viết
Sắt là một khoáng chất thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng của cơ thể. Nó tham gia vào quá trình sản xuất hemoglobin, một loại protein có trong hồng cầu giúp vận chuyển oxy từ phổi đến các cơ quan và mô trong cơ thể. Thiếu sắt có thể dẫn đến tình trạng thiếu máu, gây mệt mỏi, yếu ớt và suy giảm chức năng miễn dịch.
Với nhiều loại sắt khác nhau trên thị trường, việc lựa chọn loại sắt dễ hấp thu và phù hợp với nhu cầu của cơ thể là điều quan trọng, đặc biệt đối với những người cần bổ sung sắt qua thực phẩm hoặc thực phẩm chức năng. Các dạng sắt thường thấy gồm sắt heme và sắt non-heme. Vậy loại sắt nào dễ hấp thu nhất cho cơ thể ? Chúng ta cùng tìm hiểu qua nội dung bài viết dưới đây.
Các loại sắt và đặc điểm hấp thu với cơ thể
Sắt heme
- Sắt heme là một loại sắt có trong hemoglobin, một loại protein trong hồng cầu của động vật. Đây là loại sắt dễ hấp thu nhất đối với cơ thể con người, bởi vì nó tồn tại trong một dạng đã sẵn sàng cho cơ thể sử dụng. Sắt heme đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy từ phổi đến các tế bào khắp cơ thể và tham gia vào nhiều quá trình sinh lý khác.
- Sắt heme chủ yếu có nguồn gốc từ các loại thực phẩm động vật. Đặc biệt, các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt cừu và thịt lợn là những nguồn cung cấp sắt heme dồi dào. Ngoài ra, gia cầm như gà, vịt và ngan cũng chứa nhiều sắt heme. Hải sản như cá, sò, hàu và tôm cũng là những nguồn thực phẩm giàu sắt heme. Gan và các cơ quan nội tạng là những nguồn cung cấp sắt heme cao nhất, giúp bổ sung lượng sắt cần thiết cho cơ thể.
- Sắt heme có ưu điểm nổi bật là dễ hấp thu. Cơ thể chúng ta có thể hấp thụ khoảng 15-35% lượng sắt heme từ thức ăn, trong khi con số này chỉ ở mức 2-20% đối với sắt non-heme. Lý do sắt heme dễ hấp thu là bởi cấu trúc phân tử của nó tương đồng với hemoglobin – một protein trong máu có chức năng vận chuyển oxy. Nhờ đó, cơ thể dễ dàng nhận biết và hấp thu sắt heme. Thêm vào đó, sắt heme cũng ít bị ảnh hưởng bởi các chất khác trong thức ăn như canxi, tannin hay phytate.
- Sắt heme có ưu điểm nổi bật là dễ hấp thu. Cơ thể chúng ta có thể hấp thụ khoảng 15-35% lượng sắt heme từ thức ăn, trong khi con số này chỉ ở mức 2-20% đối với sắt non-heme. Lý do sắt heme dễ hấp thu là bởi cấu trúc phân tử của nó tương đồng với hemoglobin – một protein trong máu có chức năng vận chuyển oxy. Nhờ đó, cơ thể dễ dàng nhận biết và hấp thu sắt heme. Thêm vào đó, sắt heme cũng ít bị ảnh hưởng bởi các chất khác trong thức ăn như canxi, tannin hay phytate.
- Sắt heme tồn tại ở dạng sinh học sẵn sàng và ổn định, dễ dàng đi qua hệ tiêu hóa mà không cần phải biến đổi nhiều trước khi cơ thể hấp thu. Điều này giúp sắt heme ít gây ra các vấn đề về tiêu hóa như buồn nôn hoặc táo bón, điều thường gặp ở các loại sắt bổ sung dạng khác.
Sắt non-heme
- Sắt non-heme là một loại sắt có nguồn gốc từ thực vật và các sản phẩm thực phẩm không phải là động vật. Tuy nhiên, sắt non-heme không dễ hấp thu bằng sắt heme, vì nó cần trải qua một quá trình chuyển hóa phức tạp hơn để cơ thể có thể sử dụng.
- Sắt non-heme chủ yếu có trong thực phẩm từ nguồn gốc thực vật và một số sản phẩm động vật không chứa hemoglobin. Các nguồn cung cấp sắt non-heme bao gồm các loại đậu như đậu lăng, đậu nành, đậu xanh, đậu đen và đậu Hà Lan. Ngũ cốc nguyên hạt như lúa mì, yến mạch, quinoa và gạo lứt cũng là những nguồn giàu sắt non-heme. Rau xanh như rau bina (cải bó xôi), cải xoăn, bông cải xanh và cải thìa cũng chứa nhiều sắt non-heme. Ngoài ra, các loại hạt như hạt bí, hạt hướng dương và hạnh nhân, cùng với trái cây khô như nho khô, mơ khô và mận khô, đều là những nguồn cung cấp sắt non-heme tốt. Một số sản phẩm tăng cường sắt như ngũ cốc ăn sáng, bánh mì và bột mỳ cũng có thể được bổ sung sắt non-heme. Đối với thực phẩm từ động vật, trứng chứa chủ yếu là sắt non-heme, và sữa cùng các sản phẩm từ sữa cũng chứa một lượng nhỏ sắt non-heme.
Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng hăp thu sắt
Khả năng hấp thu sắt của cơ thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm loại sắt trong thực phẩm, các chất dinh dưỡng kèm theo, và tình trạng sức khỏe của người dùng. Việc hiểu rõ các yếu tố này giúp tối ưu hóa việc hấp thu sắt và phòng ngừa thiếu sắt.
- Vitamin C là một chất tăng cường hấp thu sắt non-heme rất mạnh, giúp chuyển sắt từ dạng không hòa tan sang dạng hòa tan dễ hấp thu hơn. Kết hợp thực phẩm giàu sắt non-heme với thực phẩm chứa nhiều vitamin C như cam, chanh, dâu tây, và ớt chuông sẽ giúp tăng khả năng hấp thu sắt.
- Các axit như axit citric (có trong trái cây) và axit lactic (có trong thực phẩm lên men như dưa chua) cũng hỗ trợ hấp thu sắt non-heme bằng cách ngăn ngừa sự hình thành các phức hợp không hòa tan, làm cho sắt dễ hấp thu hơn.
- Tanin là chất có trong trà, cà phê, và một số loại rượu vang đỏ, có khả năng liên kết với sắt non-heme, làm giảm khả năng hấp thu của nó. Để giảm thiểu tác động này, nên tránh uống trà và cà phê trong hoặc ngay sau bữa ăn.
- Phytate có trong ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu, và hạt, là một chất chống dinh dưỡng, liên kết với sắt non-heme và giảm khả năng hấp thu.
Loại sắt nào dễ hấp thu nhất và lý do
Sắt heme dễ hấp thu hơn sắt non- heme do có cấu trúc hóa học tương tự với hemoglobin trong cơ thể người, giúp nó dễ dàng được hấp thu qua niêm mạc ruột mà không cần phải chuyển đổi nhiều. Điều này giúp tăng hiệu quả trong việc bổ sung sắt và phòng ngừa tình trạng thiếu sắt. Vì vậy, việc ưu tiên thực phẩm giàu sắt heme trong chế độ ăn là một chiến lược hợp lý, đặc biệt đối với những người có nhu cầu sắt cao như:
- Phụ nữ mang thai và đang cho con bú: Nhu cầu sắt tăng cao để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi và phục hồi sau sinh.
- Trẻ em và thanh thiếu niên: Giai đoạn tăng trưởng nhanh đòi hỏi lượng sắt cao hơn để hỗ trợ quá trình phát triển.
- Trẻ em và thanh thiếu niên: Giai đoạn tăng trưởng nhanh đòi hỏi lượng sắt cao hơn để hỗ trợ quá trình phát triển.
- Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản: Do mất máu hàng tháng trong chu kỳ kinh nguyệt, cơ thể cần bổ sung thêm sắt.
- Người bị thiếu máu do thiếu sắt: Để cải thiện tình trạng thiếu máu một cách hiệu quả.
- Người bị thiếu máu do thiếu sắt: Để cải thiện tình trạng thiếu máu một cách hiệu quả.
Trước khi bắt đầu bổ sung sắt, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để xác định lượng và loại sắt phù hợp với nhu cầu của cơ thể hoặc có thể thực hiện các thử nghiệm cần thiết để xác định trạng thái sắt của bạn và tư vấn cách bổ sung.
Các yếu tố khác ảnh hưởng đến khả năng hấp thu sắt
- Những người bị viêm dạ dày, hoặc thiếu acid dạ dày thường gặp khó khăn trong việc hấp thu sắt. Acid dạ dày đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi sắt non-heme thành dạng dễ hấp thu hơn, nên khi thiếu acid dạ dày, quá trình này bị gián đoạn, làm giảm khả năng hấp thu sắt. Ngoài ra, các tình trạng viêm nhiễm trong dạ dày và ruột có thể làm tổn thương niêm mạc ruột, nơi hấp thu sắt diễn ra, dẫn đến việc hấp thu sắt kém hiệu quả.
- Các bệnh lý như celiac và Crohn có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng hấp thu sắt của cơ thể. Bệnh celiac là một rối loạn tự miễn dịch, trong đó cơ thể phản ứng với gluten, gây viêm và tổn thương niêm mạc ruột non. Tổn thương này làm giảm khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng, bao gồm cả sắt. Tương tự, bệnh Crohn là một bệnh viêm ruột mạn tính có thể ảnh hưởng đến bất kỳ phần nào của đường tiêu hóa. Viêm và tổn thương niêm mạc ruột do bệnh Crohn cũng có thể dẫn đến giảm hấp thu sắt. Cả hai bệnh này đều có thể dẫn đến thiếu máu do thiếu sắt nếu không được quản lý và điều trị kịp thời.
Qua bài viết có thể thấy sắt heme dễ hấp thu hơn so với sắt non-heme, vì vậy việc lựa chọn thực phẩm là rất quan trọng. Để tăng cường khả năng hấp thu sắt, bạn nên kết hợp các thực phẩm giàu sắt với thực phẩm chứa vitamin C và tránh những thực phẩm có thể cản trở sự hấp thu. Nên duy trì chế độ ăn uống đa dạng, phong phú với các nguồn thực phẩm giàu chất sắt và vitamin C. Đồng thời, hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia dinh dưỡng để nhận được tư vấn cụ thể và phù hợp với nhu cầu sức khỏe của bạn.
Có thể bạn quan tâm: Thuốc Ferium XT - Ngăn ngừa và điều trị thiếu máu do thiếu sắt và acid folic
Địa chỉ mua thực phẩm bảo vệ sức khỏe - thuốc kê đơn uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:
- Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty https://nhathuocso1v354.com.vn. Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
- Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
- Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần.
- Địa chỉ Quầy thuốc Công ty: Quầy thuốc số 1- V354. Số 120 phố Đốc Ngữ.
- Giờ mở cửa : Từ 09:00- 21:00 tất cả các ngày trong tuần.( Cả T7, CN)