Những lưu ý khi dùng thuốc chữa phế quản

Viêm phế quản là tình trạng viêm nhiễm đường thở, đặc biệt là các ống phế quản - những đường dẫn khí chính vào phổi, ảnh hưởng đến hàng triệu người mỗi năm. Thuốc đóng vai trò then chốt trong điều trị, không chỉ giúp giảm các triệu chứng khó chịu như ho, khó thở, tức ngực mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc đúng cách lại vô cùng quan trọng. Dùng thuốc không đúng liều lượng, thời điểm hay thời gian có thể dẫn đến nhiều hệ quả không mong muốn: thuốc không phát huy tác dụng, xuất hiện tác dụng phụ, thậm chí tình trạng kháng thuốc. Bài viết này sẽ cung cấp những lưu ý thiết thực giúp bạn sử dụng thuốc chữa phế quản an toàn và hiệu quả nhất.

Những lưu ý quan trọng khi dùng thuốc chữa phế quản

Tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ

Không tự ý mua và sử dụng thuốc điều trị phế quản khi không có đơn thuốc, đặc biệt với các thuốc kháng sinh và corticosteroid. Việc dùng thuốc không phù hợp có thể làm bệnh nặng thêm hoặc gây tác dụng phụ không mong muốn. Luôn dùng đúng loại thuốc và liều lượng theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý tăng hay giảm liều. Đặc biệt, cần uống thuốc đúng thời gian quy định trong ngày để đảm bảo nồng độ thuốc ổn định trong máu, giúp thuốc phát huy tối đa hiệu quả điều trị.

Hoàn thành đủ liệu trình điều trị

Điều này đặc biệt quan trọng khi sử dụng kháng sinh. Ngưng thuốc sớm, ngay cả khi bạn cảm thấy đã khỏe, có thể dẫn đến tình trạng vi khuẩn chưa bị tiêu diệt hoàn toàn, tạo cơ hội cho chúng phát triển khả năng kháng thuốc. Khi đó, không chỉ bệnh của bạn khó điều trị hơn, mà còn góp phần tạo ra các chủng vi khuẩn kháng thuốc trong cộng đồng. Vì vậy, hãy kiên trì dùng thuốc đủ thời gian theo chỉ định, ngay cả khi các triệu chứng đã thuyên giảm.

Chú ý cách dùng thuốc cụ thể

Nhiều loại thuốc cần được uống trước hoặc sau bữa ăn để tối ưu hóa hiệu quả hoặc giảm kích ứng dạ dày. Một số thuốc cần được pha loãng, trong khi những thuốc khác phải uống nguyên viên không được nghiền nát. Đặc biệt với các dạng bào chế như thuốc hít, xịt họng, cần tuân thủ kỹ thuật sử dụng chính xác - như súc miệng sau khi dùng thuốc hít corticosteroid để tránh nấm miệng. Luôn đọc kỹ hướng dẫn hoặc hỏi bác sĩ, dược sĩ nếu không chắc chắn.

Bảo quản thuốc đúng cách

Hầu hết thuốc điều trị phế quản cần được bảo quản ở nhiệt độ phòng (15-30°C), tránh ánh sáng trực tiếp và nơi ẩm ướt như phòng tắm. Đặc biệt, một số dạng thuốc như thuốc hít có yêu cầu bảo quản riêng, nên đọc kỹ hướng dẫn trên bao bì. Luôn để thuốc xa tầm tay trẻ em để tránh nguy cơ ngộ độc do trẻ vô tình sử dụng.

Kiểm tra kỹ hạn sử dụng thuốc

Thuốc quá hạn không chỉ giảm hiệu quả điều trị mà còn có thể gây hại cho sức khỏe. Đặc biệt với các dạng thuốc như siro, dung dịch đã mở nắp, thường có thời hạn sử dụng ngắn hơn so với ngày hết hạn ghi trên bao bì. Kiểm tra kỹ ngày hết hạn trước mỗi lần sử dụng và không dùng thuốc đã thay đổi màu sắc, mùi hoặc kết cấu, ngay cả khi chưa hết hạn.

Lưu ý khi sử dụng các loại thuốc khác

Thuốc giãn phế quản

Thuốc giãn phế quản có tác dụng làm giãn cơ trơn đường thở, giảm co thắt phế quản, giúp người bệnh dễ thở hơn. Đây là nhóm thuốc quan trọng trong điều trị các bệnh phế quản có tình trạng co thắt đường thở.
- Kỹ thuật sử dụng: Với dạng xịt/hít, cần thực hiện đúng quy trình: Lắc kỹ bình thuốc, thở ra hết, đặt ống ngậm vào miệng, bắt đầu hít vào từ từ và sâu đồng thời nhấn bình xịt, nín thở 10 giây sau đó thở ra từ từ. Nếu cần xịt lần thứ hai, đợi ít nhất 30 giây.
- Phân biệt rõ thuốc cắt cơn (như Ventolin, Salbutamol) chỉ dùng khi có triệu chứng khó thở cấp và thuốc dự phòng (như Salmeterol) cần dùng đều đặn hàng ngày theo chỉ định.
- Tác dụng phụ: Có thể gặp run tay, hồi hộp, tim đập nhanh. Nếu các triệu chứng này nhẹ, không cần xử trí gì đặc biệt. Nếu nghiêm trọng hoặc kéo dài, cần thông báo cho bác sĩ để điều chỉnh liều lượng.

Kháng Sinh (Amoxicillin, Azithromycin...)

Kháng sinh được sử dụng để tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh trong trường hợp viêm phế quản do nhiễm khuẩn.
Lưu ý:
Chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ. Hơn 90% các trường hợp viêm phế quản cấp ở người trưởng thành khỏe mạnh là do virus, kháng sinh không có tác dụng mà còn có thể gây tác dụng phụ và kháng thuốc.
Phải uống đủ liều và đủ ngày (thường 5-7 ngày tùy loại kháng sinh) ngay cả khi triệu chứng đã thuyên giảm. Ngưng sớm sẽ khiến vi khuẩn chưa bị tiêu diệt hoàn toàn, dễ tạo ra các chủng kháng thuốc, khiến điều trị sau này khó khăn hơn.
Tác dụng phụ thường gặp: Rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, đau bụng. Có thể uống thuốc cùng bữa ăn để giảm kích ứng dạ dày, và bổ sung men vi sinh sau khi hoàn thành liệu trình kháng sinh.

Thuốc giảm ho

Thuốc giảm ho có tác dụng ức chế trung tâm ho ở não, làm giảm phản xạ ho, giúp người bệnh dễ chịu hơn.
Lưu ý: Chỉ dùng khi ho khan (ho không có đờm), ho nhiều gây khó chịu, mất ngủ, ảnh hưởng sinh hoạt. Không dùng khi ho có đờm vì ho là phản xạ tự nhiên giúp cơ thể tống đờm ra khỏi đường hô hấp. Ức chế ho khi có đờm có thể khiến đờm ứ đọng, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
Không dùng kéo dài (thường không quá 5-7 ngày) và không vượt quá liều lượng khuyến cáo, đặc biệt với các thuốc có chứa codein hoặc dextromethorphan có thể gây phụ thuộc hoặc tác dụng phụ. Một số thuốc ho có thể gây buồn ngủ, tránh lái xe hoặc vận hành máy móc sau khi dùng.

Theo dõi tác dụng phụ và tương tác thuốc

Thuốc phế quản có thể gây các tác dụng phụ nhẹ như run tay, buồn nôn, tiêu chảy hay buồn ngủ tùy theo loại thuốc. Hầu hết sẽ giảm dần khi cơ thể quen với thuốc. Tuy nhiên, nếu xuất hiện khó thở tăng lên, phát ban, sưng môi/mặt, sốt cao đột ngột hoặc đau ngực, hãy ngừng thuốc và liên hệ bác sĩ ngay. Đây có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng nghiêm trọng cần xử trí kịp thời.
Cẩn trọng tương tác thuốc
Luôn thông báo cho bác sĩ về tất cả thuốc bạn đang dùng, kể cả thuốc không kê đơn, thực phẩm chức năng và thảo dược. Tránh uống rượu bia khi dùng thuốc phế quản, đặc biệt là thuốc ho và kháng sinh. Một số thực phẩm như sữa cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của một số kháng sinh, vì vậy hãy tuân thủ hướng dẫn về thời điểm uống thuốc liên quan đến bữa ăn.

Lưu ý đặc biệt cho các đối tượng cụ thể

- Trẻ em
Liều lượng phải chính xác theo cân nặng trẻ. Ưu tiên dạng siro, cốm dễ uống. Trẻ dễ bị tác dụng phụ hơn người lớn. Không tự ý chia nhỏ viên thuốc người lớn cho trẻ.
- Người cao tuổi
Nguy cơ tương tác thuốc cao do thường dùng nhiều loại thuốc cùng lúc. Chức năng gan thận suy giảm ảnh hưởng đến đào thải thuốc, có thể cần giảm liều. Theo dõi sát các tác dụng phụ như chóng mặt, buồn ngủ để tránh té ngã
- Phụ nữ có thai và cho con bú
Nhiều thuốc có thể qua nhau thai hoặc vào sữa mẹ. Tuyệt đối không tự ý dùng bất kỳ thuốc nào. Cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được kê đơn thuốc an toàn.
- Người có bệnh nền
Cần thông báo đầy đủ bệnh lý (tiểu đường, tim mạch, gan, thận, dạ dày) cho bác sĩ. Một số thuốc có thể làm nặng thêm bệnh nền. Mang theo danh sách thuốc đang dùng khi đi khám để bác sĩ có đủ thông tin kê đơn an toàn.
Việc sử dụng thuốc đúng cách không chỉ giúp điều trị hiệu quả mà còn giảm thiểu nguy cơ biến chứng và kháng thuốc. Vì vậy, bạn tuyệt đối không nên tự ý mua thuốc hoặc thay đổi phác đồ điều trị khi chưa có ý kiến chuyên môn. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về thuốc đang sử dụng, đừng ngần ngại hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ để được tư vấn cụ thể và an toàn nhất.

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty https://nhathuocso1v354.com.vn. 
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần.
• Địa chỉ Quầy thuốc Công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội.
• Giờ mở cửa : Từ 09:00- 21:00 tất cả các ngày trong tuần.( Cả T7, CN)