Thiểu năng tuần hoàn não là gì? Tìm hiểu nguyên nhân và cách phòng ngừa

Não bộ là cơ quan trung tâm điều khiển mọi hoạt động sống của cơ thể, từ nhận thức, cảm xúc đến vận động. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, tình trạng thiểu năng tuần hoàn não đang trở nên phổ biến hơn và có xu hướng trẻ hóa, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Thiểu năng tuần hoàn não là tình trạng giảm lưu lượng máu lên não, khiến não thiếu oxy và dưỡng chất cần thiết để hoạt động bình thường. Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như suy giảm trí nhớ, chóng mặt kéo dài, thậm chí đột quỵ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về căn bệnh thiểu năng tuần hoàn não, từ nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết đến các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu sâu hơn để bảo vệ sức khỏe não bộ của bạn ngay từ hôm nay.

Thiểu năng tuần hoàn não là gì?

Thiểu năng tuần hoàn não là tình trạng lưu lượng máu cung cấp lên não bị giảm, dẫn đến thiếu hụt oxy và các chất dinh dưỡng thiết yếu cho hoạt động của tế bào thần kinh. Khi não không được cung cấp đủ máu, các tế bào thần kinh sẽ hoạt động kém hiệu quả, ảnh hưởng trực tiếp đến các chức năng như ghi nhớ, tập trung, thăng bằng và cảm xúc. 
Thiểu năng tuần hoàn não được chia thành hai dạng chính: cấp tính và mãn tính. Dạng cấp tính có thể gặp trong các cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA), xảy ra đột ngột và thường phục hồi nhanh nhưng là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ thực sự. Trong khi đó, dạng mãn tính diễn tiến âm thầm, kéo dài, gây suy giảm dần dần các chức năng thần kinh, đặc biệt là trí nhớ và khả năng tập trung.
 

Bệnh thường gặp ở người cao tuổi do mạch máu bị xơ vữa theo thời gian. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng này đang có xu hướng trẻ hóa, đặc biệt ở những người làm việc căng thẳng, ít vận động hoặc tiếp xúc với áp lực kéo dài. Vì vậy, việc nhận biết sớm và can thiệp kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe não bộ.

Triệu chứng của thiểu năng tuần hoàn não

Thiểu năng tuần hoàn não có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, từ nhẹ đến nặng, xuất hiện thoáng qua hoặc kéo dài trong thời gian dài. Chính vì tính chất đa dạng và không điển hình, nhiều người thường chủ quan hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý khác, dẫn đến việc chậm trễ trong thăm khám và điều trị.

Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Đau đầu: Cảm giác đau âm ỉ, thường xuyên, có thể lan tỏa khắp đầu hoặc khu trú ở vùng trán, gáy. Đặc biệt, cơn đau có xu hướng tăng lên khi căng thẳng hoặc suy nghĩ nhiều.
 

- Chóng mặt, hoa mắt, ù tai: Xuất hiện rõ khi thay đổi tư thế đột ngột như đứng dậy nhanh, cúi đầu hay xoay người.
- Rối loạn giấc ngủ: Bao gồm khó ngủ, ngủ không sâu, thường xuyên tỉnh giấc giữa đêm, mệt mỏi sau khi ngủ dậy.
- Suy giảm trí nhớ và khả năng tập trung: Gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin, hay quên, mất tập trung, làm việc kém hiệu quả.
- Rối loạn cảm xúc: Dễ nổi cáu, bực bội, lo âu hoặc có biểu hiện trầm cảm nhẹ.
- Tê bì, yếu liệt: Cảm giác tê hoặc yếu một bên cơ thể, chân tay, thậm chí là mặt – đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm đột quỵ.
- Rối loạn thị lực: Mắt nhìn mờ, xuất hiện hiện tượng nhìn đôi hoặc tối sầm mặt.
- Rối loạn ngôn ngữ: Gặp khó khăn khi nói, nói lắp, phát âm không rõ ràng.
- Mệt mỏi kéo dài: Cơ thể luôn trong trạng thái uể oải, thiếu sức sống dù nghỉ ngơi đầy đủ.

Nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não

Thiểu năng tuần hoàn não là hậu quả của nhiều yếu tố làm cản trở hoặc suy giảm lượng máu lên não, khiến não thiếu oxy và dưỡng chất cần thiết. Trong đó, một số nguyên nhân chính thường gặp bao gồm:
- Xơ vữa động mạch: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm khoảng 60–80% các trường hợp. Mảng bám chứa cholesterol và chất béo tích tụ dọc theo thành mạch máu gây hẹp hoặc tắc nghẽn, cản trở dòng máu lên não.
- Tăng huyết áp: Gây tổn thương nội mạc mạch máu, thúc đẩy quá trình xơ vữa động mạch và làm giảm tính đàn hồi của mạch.
 

- Bệnh tim mạch: Các bệnh lý như suy tim, rối loạn nhịp tim, nhồi máu cơ tim ảnh hưởng đến khả năng bơm máu hiệu quả lên não.
- Thoái hóa đốt sống cổ: Các đốt sống cổ bị thoái hóa có thể chèn ép lên động mạch đốt sống một nhánh quan trọng đưa máu lên não, gây giảm lưu lượng máu.
- Cục máu đông (huyết khối): Khi hình thành và di chuyển đến não, cục máu đông có thể gây tắc mạch đột ngột, dẫn đến thiếu máu não cấp tính.
Ngoài ra, nhiều yếu tố nguy cơ khác cũng góp phần làm tăng khả năng mắc bệnh:
- Tuổi tác: Càng lớn tuổi, hệ thống mạch máu càng dễ bị lão hóa và tổn thương.
- Dị dạng mạch máu não bẩm sinh: Một số người có bất thường trong cấu trúc mạch máu từ nhỏ mà không biết.
- Bệnh lý nền: Tiểu đường, rối loạn lipid máu (mỡ máu cao), béo phì đều làm tăng nguy cơ tổn thương mạch máu.
- Lối sống không lành mạnh: Hút thuốc, uống rượu bia thường xuyên, chế độ ăn nhiều dầu mỡ, muối, đường, lười vận động, thiếu ngủ và làm việc trí óc căng thẳng kéo dài đều là những yếu tố làm tăng nguy cơ thiểu năng tuần hoàn não.

Biến chứng nguy hiểm của thiểu năng tuần hoàn não

Thiểu năng tuần hoàn não nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người bệnh. Dưới đây là những biến chứng nguy hiểm cần đặc biệt lưu ý:
- Đột quỵ (tai biến mạch máu não): Là biến chứng phổ biến và nghiêm trọng nhất. Tình trạng thiếu máu kéo dài có thể gây tắc nghẽn mạch máu não (nhồi máu não) hoặc vỡ mạch (xuất huyết não), dẫn đến tổn thương não không hồi phục.
- Sa sút trí tuệ mạch máu: Khi các tế bào não bị tổn thương kéo dài do thiếu oxy, người bệnh dễ rơi vào tình trạng suy giảm nhận thức, giảm trí nhớ, mất khả năng tư duy logic – một dạng mất trí nhớ vĩnh viễn thường gặp ở người lớn tuổi.
- Phù não: Do rối loạn vận chuyển máu và oxy lên não, làm tăng áp lực nội sọ, gây sưng phù mô não tình trạng nguy hiểm cần can thiệp y tế ngay lập tức.
- Hôn mê và tử vong: Trong những trường hợp nặng, khi não không còn được nuôi dưỡng đầy đủ, người bệnh có thể rơi vào trạng thái hôn mê sâu và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.
Do đó, việc nhận biết sớm các dấu hiệu và điều trị kịp thời thiểu năng tuần hoàn não không chỉ giúp cải thiện chất lượng cuộc sống mà còn là yếu tố then chốt để phòng tránh các biến chứng nguy hiểm nêu trên.

Cách phòng ngừa thiểu năng tuần hoàn não hiệu quả

Phòng ngừa thiểu năng tuần hoàn não không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh mà còn góp phần bảo vệ và duy trì sức khỏe não bộ lâu dài. Dưới đây là các biện pháp hiệu quả mà bạn nên áp dụng:
- Chế độ ăn uống hợp lý và khoa học để duy trì sức khỏe tối đa.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý góp phần cải thiện lưu thông máu và nuôi dưỡng tế bào thần kinh:
+ Nên bổ sung: Rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, cá béo giàu Omega-3 (cá hồi, cá thu), các loại hạt (óc chó, hạnh nhân), thịt đỏ (cung cấp sắt), lòng đỏ trứng gà và mật ong.
+ Hạn chế: Đồ ăn nhanh, thực phẩm chiên rán, nhiều dầu mỡ, thực phẩm chứa nhiều đường, muối và chất bảo quản.
+ Uống đủ nước mỗi ngày (1.5–2 lít) để hỗ trợ tuần hoàn máu hiệu quả.
- Sinh hoạt và nghỉ ngơi hợp lý
+ Ngủ đủ giấc (7–8 tiếng mỗi đêm), nên ngủ trước 23h để giúp não bộ phục hồi tốt nhất.
+ Tránh làm việc liên tục trong thời gian dài. Cứ sau mỗi 2 giờ làm việc trí óc, hãy nghỉ 5–10 phút để thư giãn. 
+ Hạn chế sử dụng thiết bị điện tử liên tục, đặc biệt vào buổi tối.
- Tăng cường vận động thể chất
+ Tập thể dục giúp thúc đẩy lưu thông máu, giảm stress và tăng cường chức năng thần kinh:
+ Các bài tập phù hợp: đi bộ, đạp xe, bơi lội, yoga, thiền hoặc các hoạt động thể thao nhẹ nhàng khác.
+ Tăng cường vận động thể chất mỗi ngày khoảng 30 phút, ít nhất 5 ngày trong tuần để cải thiện sức khỏe tim mạch.
- Kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ
+ Kiểm soát huyết áp, đường huyết và mỡ máu (cholesterol) trong giới hạn cho phép.
+ Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu bia.
+ Duy trì cân nặng hợp lý, phòng tránh thừa cân, béo phì – yếu tố làm tăng nguy cơ xơ vữa mạch máu.
- Quản lý căng thẳng hiệu quả
+ Thực hành thiền, yoga hoặc các kỹ thuật hít thở sâu để thư giãn tinh thần.
+ Dành thời gian cho sở thích cá nhân, nghỉ ngơi và duy trì tâm lý tích cực.
- Thăm khám sức khỏe định kỳ
Khám sức khỏe tổng quát định kỳ 6–12 tháng/lần giúp phát hiện sớm các vấn đề liên quan đến tim mạch, huyết áp, mỡ máu…
Đặc biệt quan trọng với người lớn tuổi hoặc người có tiền sử bệnh lý nền.
- Sử dụng thực phẩm chức năng hỗ trợ (nếu cần)
Một số sản phẩm hỗ trợ tuần hoàn não có thể giúp cải thiện triệu chứng nhẹ như đau đầu, chóng mặt, kém tập trung.
Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn và hiệu quả, tránh lạm dụng.

Tóm lại, hiểu rõ thiểu năng tuần hoàn não là gì, nguyên nhân hình thành và cách phòng ngừa là bước đầu tiên quan trọng giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe não bộ. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong chế độ ăn uống, vận động và sinh hoạt hàng ngày để duy trì trí lực minh mẫn và cuộc sống khỏe mạnh lâu dài.

Có thể bạn quan tâm: Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Helogin hỗ trợ tăng cường tuần hoàn máu não

Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:

• Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty https://nhathuocso1v354.com.vn. 
• Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
• Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
• Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần.