Tìm hiểu thuốc điều trị duy trì tăng amoniac máu
HT
Th 6 20/12/2024
Nội dung bài viết
Tăng amoniac máu là tình trạng nồng độ amoniac trong máu cao hơn mức bình thường, xảy ra khi cơ thể không thể chuyển hóa amoniac – một chất thải từ quá trình tiêu hóa protein – thành urê để thải ra ngoài qua nước tiểu. Đây thường là hậu quả của rối loạn chức năng gan hoặc các bệnh lý chuyển hóa bẩm sinh. Khi amoniac tích tụ trong máu, nó có thể gây độc cho hệ thần kinh, dẫn đến các triệu chứng như mệt mỏi, buồn nôn, lú lẫn, co giật, thậm chí hôn mê và tổn thương não vĩnh viễn. Việc kiểm soát và điều trị duy trì nồng độ amoniac trong máu đóng vai trò cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng này, đặc biệt là tổn thương não và các vấn đề sức khỏe lâu dài. Điều trị không chỉ nhằm giảm nồng độ amoniac mà còn giúp phòng ngừa tình trạng tái phát, bảo vệ sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin tổng quan về các loại thuốc điều trị duy trì tăng amoniac máu, giúp người đọc hiểu rõ hơn về các phương pháp điều trị hiện nay và tầm quan trọng của việc tuân thủ điều trị lâu dài để kiểm soát bệnh hiệu quả.
Nguyên nhân tăng amoniac máu
Tăng amoniac máu, hay hyperammonemia, có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau, chủ yếu liên quan đến sự rối loạn trong quá trình chuyển hóa amoniac. Các nguyên nhân chính bao gồm:
- Rối loạn chu trình Urê
Chu trình urê, còn được gọi là chu trình citrulline-arginine, là quá trình chính giúp cơ thể chuyển đổi amoniac - một chất độc hại - thành urê, chất ít độc hơn để thải qua nước tiểu. Quá trình này đòi hỏi sự tham gia của các enzym và chất vận chuyển đặc biệt. Khi thiếu hụt hoặc hoạt động kém, những enzym hoặc chất vận chuyển này có thể dẫn đến tích tụ amoniac trong máu, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
- Suy gan
Gan có vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa amoniac thành urê. Trong trường hợp suy gan, khả năng này bị giảm, dẫn đến việc amoniac tích tụ trong máu. Điều này phổ biến ở bệnh nhân xơ gan, gan viêm nặng, hoặc suy gan cấp tính.
- Các bệnh di truyền
Ngoài rối loạn chu trình urê, còn có các rối loạn di truyền khác ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa protein, dẫn đến tăng amoniac máu. Ví dụ, các rối loạn chuyển hóa amino acid như phenylketonuria (PKU) và maple syrup urine disease (MSUD) có thể gây ra tình trạng này.
- Suy thận
Thận có vai trò thải urê, và suy thận có thể làm giảm hiệu quả này, gián tiếp dẫn đến tăng amoniac máu.
- Các yếu tố khác
Sử dụng một số loại thuốc (như valproate), nhiễm trùng nặng, và tình trạng catabolism cao (ví dụ, sau phẫu thuật, bỏng) cũng có thể làm tăng mức amoniac máu.
Triệu chứng của tăng amoniac máu
Triệu chứng của tăng amoniac máu bao gồm một loạt các dấu hiệu ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơ thể. Buồn nôn và nôn mửa là những triệu chứng sớm và phổ biến, xuất phát từ độc tính của amoniac đối với hệ tiêu hóa. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi và yếu sức không rõ nguyên nhân, đặc biệt sau khi ăn thực phẩm giàu protein. Amoniac có thể ảnh hưởng đến chức năng não, gây ra lú lẫn, khó tập trung và thay đổi tâm trạng. Trong những trường hợp nặng hơn, người bệnh có thể trải qua rối loạn ý thức, từ trạng thái lơ mơ đến mất ý thức hoàn toàn. Đau đầu mãn tính hoặc đau đầu tăng dần cũng là một triệu chứng thường gặp. Đặc biệt, trong các trường hợp nghiêm trọng, co giật có thể xuất hiện do tổn thương não do nồng độ amoniac cao gây ra. Những triệu chứng này yêu cầu sự can thiệp y tế kịp thời để ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm.
Biến chứng nếu không được điều trị kịp thời:
- Nếu không được điều trị kịp thời, tăng amoniac máu có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Trước hết, amoniac có tính độc mạnh đối với các tế bào não, đặc biệt là tế bào glia. Khi nồng độ amoniac tăng cao, nó có thể gây ra sưng não (edema não), dẫn đến tổn thương não không thể phục hồi. Hậu quả là các vấn đề về thần kinh kéo dài, bao gồm rối loạn vận động, suy giảm trí nhớ, và rối loạn ngôn ngữ.
- Một biến chứng nghiêm trọng khác là hôn mê. Khi nồng độ amoniac đạt mức rất cao, bệnh nhân có thể rơi vào trạng thái hôn mê, không phản ứng với các kích thích bên ngoài. Hôn mê do tăng amoniac máu có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
- Ngoài ra, trong các trường hợp nặng, tăng amoniac máu có thể ảnh hưởng đến trung tâm hô hấp ở não, gây ra suy hô hấp - một tình trạng cấp cứu y tế nguy hiểm. Hơn nữa, tăng amoniac máu cũng có thể gây ra rối loạn tim mạch, bao gồm hạ huyết áp và loạn nhịp tim, đặc biệt trong trường hợp hôn mê gan.
Những biến chứng này đòi hỏi sự can thiệp y tế kịp thời để tránh những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe người bệnh.
Các loại thuốc điều trị duy trì tăng amoniac máu
Arginine
Arginine là một amino acid thiết yếu trong chu trình urê, đóng vai trò quan trọng trong việc chuyển hóa amoniac thành urê. Khi arginine được cung cấp từ bên ngoài, nó có thể giúp tăng tốc quá trình này, tạo ra urê và ornithine. Ornithine sau đó lại là một tiền chất quan trọng để khởi động lại chu trình urê, việc cung cấp arginine có thể giúp bù đắp sự thiếu hụt enzym, thúc đẩy quá trình chuyển hóa amoniac thành urê.
Arginine thường được chỉ định trong các trường hợp rối loạn chu trình urê, và các rối loạn khác liên quan đến chu trình urê. Nó cũng được sử dụng trong trường hợp suy gan cấp tính hoặc mạn tính để hỗ trợ chức năng gan và giảm nồng độ amoniac trong máu. Ngoài ra, bệnh nhân đã được điều trị cấp cứu do tăng amoniac máu có thể cần tiếp tục sử dụng arginine để duy trì mức amoniac trong giới hạn an toàn.
- Tác dụng phụ
Các tác dụng phụ có thể gặp bao gồm buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy và đau bụng, thường giảm khi giảm liều hoặc ngừng thuốc.Arginine cũng có thể gây hạ huyết áp, đặc biệt ở những bệnh nhân có tiền sử huyết áp thấp, do đó cần theo dõi chặt chẽ huyết áp trong quá trình điều trị. Một số bệnh nhân có thể gặp phản ứng dị ứng, bao gồm phát ban, ngứa và khó thở. Trong trường hợp này, cần ngừng thuốc và tìm sự hỗ trợ y tế ngay lập tức. Trong một số trường hợp hiếm, arginine có thể gây ra thay đổi trạng thái ý thức, đặc biệt là ở bệnh nhân có tiền sử bệnh lý não. Arginine cũng có thể tương tác với một số thuốc, đặc biệt là những thuốc ảnh hưởng đến huyết áp và chức năng gan.
Thuốc NadyGenor 5ml
Dưới đây là một số thông tin tham khảo về thuốc NadyGenor trong điều trị duy trì tăng amoniac máu. Lưu ý rằng thông tin này mang tính chất tổng quát và không thay thế cho chỉ định hoặc phác đồ điều trị cụ thể từ bác sĩ.
NadyGenor hỗ trợ quá trình chuyển hóa amoniac thông qua hai cơ chế chính: Ornithine tham gia chu trình urê tại gan, giúp thúc đẩy chuyển amoniac thành urê để đào thải qua thận. Aspartate (và/hoặc các axit amin khác đi kèm) có thể kết hợp với NH₃ để tạo thành Glutamine, từ đó giảm nồng độ amoniac tự do trong máu. Kết quả là hạn chế sự tích tụ amoniac, hỗ trợ giảm độc tính trên hệ thần kinh trung ương.
NadyGenor thường được chỉ định trong các trường hợp sau:
+ Điều trị duy trì trong các trường hợp tăng amoniac máu do suy gan mạn tính hoặc xơ gan.
+ Rối loạn chuyển hóa liên quan đến chu trình urê khi đã được chẩn đoán và có chỉ định bổ sung.
+ Hỗ trợ điều trị và dự phòng các đợt bùng phát hôn mê gan (hepatic encephalopathy) mức độ nhẹ đến trung bình.
- Tác dụng phụ
+Rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, nôn, đầy hơi hoặc tiêu chảy.
+ Đau bụng hoặc cảm giác khó chịu vùng thượng vị (trên rốn).
+Dị ứng, mẩn ngứa rất hiếm nhưng có thể xảy ra nếu bệnh nhân mẫn cảm với thành phần thuốc.
+ Tương tác thuốc: Cần thông báo cho bác sĩ về tất cả các thuốc đang dùng, đặc biệt là các thuốc hạ đường huyết, thuốc chống tăng huyết áp hoặc thuốc có cùng cơ chế thải độc amoniac.
Điều trị duy trì tăng amoniac máu đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát bệnh và ngăn ngừa tổn thương não. Người bệnh cần tuyệt đối tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bao gồm việc dùng thuốc đúng liều và chú ý chế độ ăn. Việc theo dõi sức khỏe định kỳ và thông báo kịp thời các thay đổi bất thường là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Địa chỉ mua thực phẩm bảo vệ sức khỏe - thuốc kê đơn uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:
- Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty https://nhathuocso1v354.com.vn. Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
- Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
- Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần.
- Địa chỉ Quầy thuốc Công ty: Quầy thuốc số 1- V354. Số 120 phố Đốc Ngữ.
- Giờ mở cửa : Từ 09:00- 21:00 tất cả các ngày trong tuần.( Cả T7, CN)