
Uống cà phê có tốt cho gan không?
HT
Th 6 25/04/2025
Nội dung bài viết
Cà phê, một trong những thức uống được yêu thích trên toàn thế giới, không chỉ làm sống động ngày mới mà còn gây nhiều tranh cãi về lợi ích sức khỏe của nó, đặc biệt là đối với gan. Liệu uống cà phê có thực sự tốt cho gan như lời đồn? Đó là câu hỏi đang được nhiều người quan tâm. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các bằng chứng khoa học, giúp làm sáng tỏ mối liên hệ giữa cà phê và sức khỏe gan.
Uống cà phê có tốt cho gan không?
Câu trả lời là có – nhiều nghiên cứu khoa học uy tín đã chỉ ra rằng việc uống cà phê điều độ có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe gan. Người thường xuyên uống cà phê có nguy cơ thấp hơn mắc các bệnh lý như gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), xơ gan hay thậm chí ung thư gan.
Lý do là vì trong cà phê chứa nhiều hợp chất có lợi cho gan, bao gồm:
- Caffeine: giúp giảm viêm và ngăn chặn sự tích tụ mỡ cũng như quá trình xơ hóa trong gan.
- Axit chlorogenic: là một chất chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ quá trình chuyển hóa đường và chất béo – hai yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe gan.
- Cafestol và kahweol (thuộc nhóm diterpenes): có khả năng bảo vệ tế bào gan trước các tổn thương, tuy nhiên hàm lượng của chúng thay đổi tùy theo cách pha cà phê. Ví dụ, cà phê pha bằng giấy lọc chứa ít diterpenes hơn so với cà phê pha phin hay French press.
- Các chất chống oxy hóa khác: giúp trung hòa gốc tự do, giảm stress oxy hóa – một nguyên nhân phổ biến gây tổn thương gan.
Những lợi ích cụ thể của cà phê đối với gan
Không chỉ là thức uống quen thuộc mỗi sáng, ngày càng có nhiều bằng chứng khoa học khẳng định rằng cà phê tốt cho gan theo nhiều cách khác nhau. Dưới đây là những lợi ích nổi bật mà cà phê mang lại cho lá gan của bạn:
- Giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người uống cà phê thường xuyên có nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu thấp hơn so với người không uống. Đặc biệt, cà phê còn có thể làm chậm quá trình tiến triển từ NAFLD sang NASH – giai đoạn viêm gan nặng hơn, có nguy cơ dẫn đến xơ gan hoặc ung thư gan. Điều này nhờ vào khả năng chống viêm và cải thiện chuyển hóa chất béo của các hoạt chất trong cà phê.
- Bảo vệ gan khỏi xơ gan
Uống cà phê điều độ có thể giảm nguy cơ phát triển xơ gan, kể cả ở những người đang có yếu tố nguy cơ cao như viêm gan siêu vi B, C hoặc nghiện rượu. Một nghiên cứu lớn đăng trên Hepatology cho thấy, người uống 2 ly cà phê/ngày có thể giảm tới 44% nguy cơ xơ gan so với người không uống cà phê. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc cà phê tốt cho gan, đặc biệt trong phòng ngừa tổn thương gan nghiêm trọng.
- Giảm nguy cơ ung thư gan
Ung thư gan là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu liên quan đến gan. Nhiều nghiên cứu dịch tễ học đã chỉ ra mối liên hệ nghịch giữa việc uống cà phê và tỷ lệ mắc ung thư gan nguyên phát (HCC). Người uống từ 2 – 3 ly cà phê mỗi ngày có thể giảm đến 40 – 50% nguy cơ mắc ung thư gan so với người không uống. Đây cũng là lợi ích được nghiên cứu kỹ lưỡng và được cộng đồng y khoa đặc biệt quan tâm.
- Cải thiện chỉ số men gan
Men gan cao (ALT, AST, GGT) là dấu hiệu thường gặp ở những người có tổn thương gan. Nhiều nghiên cứu cho thấy cà phê có thể giúp giảm mức men gan, đặc biệt là ở những người có nguy cơ hoặc đang mắc bệnh gan. Cơ chế được cho là nhờ tác dụng giảm viêm, chống oxy hóa và cải thiện chức năng gan tổng thể.
- Hỗ trợ làm chậm tiến triển bệnh ở người mắc bệnh gan mạn tính
Với những người đang sống chung với bệnh gan mạn tính – như viêm gan C hoặc xơ gan, uống cà phê đều đặn có thể giảm tỷ lệ tử vong do bệnh gan, đồng thời làm chậm quá trình tiến triển bệnh. Các hợp chất sinh học trong cà phê giúp bảo vệ tế bào gan, chống viêm và hỗ trợ hệ miễn dịch chống lại các yếu tố gây hại.
Cơ chế đằng sau tác dụng bảo vệ gan của cà phê
- Chống oxy hóa và chống viêm
Cà phê chứa nhiều polyphenol và các hợp chất chống oxy hóa mạnh như axit chlorogenic, giúp trung hòa các gốc tự do – nguyên nhân gây tổn thương tế bào gan. Đồng thời, chúng còn giảm stress oxy hóa và viêm nhiễm, từ đó hạn chế quá trình phá hủy mô gan. Viêm mạn tính là yếu tố trung gian dẫn đến xơ gan và ung thư gan, do đó việc giảm viêm đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ gan.
- Làm chậm quá trình xơ hóa
Xơ hóa gan là kết quả của sự tích tụ mô sẹo sau tổn thương. Một số hợp chất trong cà phê như caffeine và diterpenes (cafestol, kahweol) có khả năng ức chế các con đường tín hiệu dẫn đến hoạt hóa tế bào hình sao gan – tác nhân chính gây xơ hóa. Nhờ vậy, cà phê có thể làm chậm hoặc ngăn chặn sự hình thành sẹo trong gan.
- Tác động đến quá trình chuyển hóa
Cà phê còn có ảnh hưởng tích cực đến chuyển hóa chất béo và glucose trong cơ thể. Việc cải thiện độ nhạy insulin và giảm tích tụ chất béo trong gan có thể giúp ngăn ngừa hoặc hỗ trợ điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD) – căn bệnh phổ biến hiện nay do lối sống ít vận động và chế độ ăn không lành mạnh.
- Bảo vệ DNA của tế bào gan
Một số nghiên cứu đã ghi nhận rằng các thành phần trong cà phê có thể giảm tổn thương DNA ở tế bào gan, giúp duy trì chức năng tế bào ổn định và ngăn ngừa biến đổi ác tính. Đây là cơ chế quan trọng trong việc phòng ngừa ung thư gan.
- Tác động tích cực đến hệ vi sinh vật đường ruột
Mặc dù vẫn đang được nghiên cứu thêm, một số bằng chứng ban đầu cho thấy cà phê có thể ảnh hưởng tích cực đến hệ vi sinh vật đường ruột – yếu tố có liên quan đến sức khỏe gan thông qua trục gan–ruột. Sự cân bằng của hệ vi sinh này giúp giảm độc tố, tăng khả năng chống viêm và cải thiện chức năng gan gián tiếp.
Liều lượng cà phê bao nhiêu là tốt cho gan?
Dù cà phê tốt cho gan, nhưng cũng giống như bất kỳ dưỡng chất hay thực phẩm chức năng nào, liều lượng là yếu tố quan trọng quyết định hiệu quả và độ an toàn. Vậy nên uống bao nhiêu là “vừa đủ” để bảo vệ gan?
Phần lớn các nghiên cứu khoa học đều chỉ ra rằng việc tiêu thụ khoảng 2 đến 4 tách cà phê mỗi ngày có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe cho gan, bao gồm giảm nguy cơ gan nhiễm mỡ, xơ gan và ung thư gan. Đây được xem là mức độ uống cà phê điều độ và an toàn với đa số người trưởng thành khỏe mạnh.
Mặc dù cà phê mang lại nhiều lợi ích, nhưng tiêu thụ quá mức có thể gây ra các tác dụng phụ như mất ngủ, lo âu, tim đập nhanh… Vì thế, uống cà phê một cách điều độ và hợp lý là yếu tố quan trọng giúp bạn tận dụng được lợi ích mà không ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Một điều cần chú ý là: trong các nghiên cứu, một “tách cà phê” thường được chuẩn hóa khoảng 240 ml, ít đường, không sữa hoặc kem béo. Trong khi đó, khẩu phần cà phê ở ngoài quán có thể đậm đặc hơn hoặc chứa nhiều đường, topping… nên hiệu quả và ảnh hưởng có thể khác nhau.
- Sự khác biệt cá nhân trong chuyển hóa caffeine
Mỗi người có tốc độ chuyển hóa caffeine khác nhau, phụ thuộc vào gen, tuổi tác, tình trạng sức khỏe và thói quen sinh hoạt. Có người uống 2 ly cà phê/ngày vẫn thấy ổn, nhưng người khác chỉ cần 1 ly đã bị bồn chồn, mất ngủ. Vì vậy, hãy lắng nghe cơ thể mình và điều chỉnh lượng tiêu thụ phù hợp.
Những lưu ý quan trọng khi uống cà phê để tốt cho gan
- Loại cà phê tốt cho gan
+ Cà phê đen nguyên chất (không đường, không sữa, không kem béo) được xem là lựa chọn tốt nhất. Đây là hình thức giúp giữ nguyên các hợp chất có lợi như caffeine, polyphenol và axit chlorogenic mà không thêm vào các thành phần có hại cho gan.
+ Cà phê phin lọc (filtered coffee) – như cà phê pha máy hoặc pha giấy – được ưu tiên hơn cà phê không lọc (như kiểu French press hoặc cà phê Thổ Nhĩ Kỳ). Vì phương pháp lọc giúp loại bớt cafestol và kahweol, hai hợp chất có thể làm tăng cholesterol trong máu nếu tiêu thụ nhiều.
- Tránh thêm nhiều đường, sữa, siro vào cà phê
Thêm quá nhiều đường, sữa đặc, siro hương liệu không chỉ làm tăng lượng calo mà còn ảnh hưởng xấu đến gan, đặc biệt là do đường fructose – loại đường dễ làm gan tích mỡ, tăng nguy cơ bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Nếu cần làm dịu vị đắng, bạn nên dùng lượng nhỏ sữa tươi không đường hoặc các loại sữa hạt ít đường thay thế.
- Tác dụng phụ tiềm ẩn và đối tượng cần thận trọng
+ Tác dụng phụ có thể gặp: mất ngủ, hồi hộp, lo âu, tim đập nhanh, trào ngược dạ dày, tăng huyết áp tạm thời.
+ Những đối tượng nên cẩn trọng: Phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú, người mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp, loãng xương, rối loạn lo âu, người nhạy cảm với caffeine, người đang điều trị bệnh gan mạn tính ở giai đoạn nặng
Lưu ý quan trọng: Cà phê không phải là thuốc điều trị bệnh gan. Dù có lợi ích hỗ trợ, nhưng không nên thay thế cho các phương pháp điều trị y tế chính thống.
Có thể bạn quan tâm: Thực phẩm chức năng Vihadamgan hỗ trợ tăng cường chức năng gan
Địa chỉ mua thuốc, thực phẩm chức năng uy tín, chất lượng, cam kết chính hãng tại:
- Đặt mua hàng trực tiếp từ website của công ty https://nhathuocso1v354.com.vn.
- Đặt hàng Online tại Zalo 0919 654 189 - 1800 585 865
- Văn phòng công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội. SĐT 0243 558 5014
- Giờ mở cửa: 08:00 - 17:00 từ Thứ 2 đến sáng Thứ 7 hàng tuần.
- Địa chỉ Quầy thuốc Công ty: Số 90- Lô C2 Khu Đô Thị Mới Đại Kim, Quận Hoàng Mai- Hà Nội.
- Giờ mở cửa : Từ 09:00- 21:00 tất cả các ngày trong tuần.( Cả T7, CN)